بایگانی برچسب: s

نوشتن یک Data Parser ساده

چندین پست قبل، در مورد نوشتن یک زبان برنامه سازی ، مطلبی نوشته بودم. در این مطلب قصد داریم یکی از بخشهای مهم هر زبان یعنی Parser رو بررسی کنیم. اگر یک جست و جوی ساده در اینترنت انجام دهید، حتما خواهید دید که اکثر آموزشهای ساخت زبان برنامه سازی، عملیات parse کردن داده رو با parser generator های موجود مثل bison و … انجام دادن. اما چرا اون رو خودمون ننویسیم؟

برای نوشتن یک Parser ساده تنها نیاز داریم به این که از Regex ها استفاده کنیم. البته، چیزی که در این مطلب نوشته میشه به هیچ وجه شما رو برنامه نویس نمی‌کنه، فقط ممکنه راه رو برای برنامه نویس شدن شما باز کنه.

خب، بریم سر اصل مطلب. میشه گفت تقریبا همه با زبان Lisp و Scheme و سینتکسشون آشنا میشن. این زبان ها سینتکس های جالبی دارن و از همه مهم تر این سینتکس ها نسبتا راحته، و در همان نتایج جست و جو، شما هزاران آموزش پیاده سازی Lisp و Scheme خواهید دید. یک عملیات ساده در Lisp و Scheme به این شکله :

کد   
(+ 1 2)

خب ساختار پرانتز مبنا، باعث میشه کار ما برای بازسازی عملیات های ساده در این زبان ها، بسیار بسیار ساده تر بشه. بیایم اول ببینیم که دیتا پارسر ما باید چه کنه؟

  1. باید این خط از برنامه بهش داده بشه
  2. باید اون رو تجزیه تحلیل کنه و انواع داده ای رو جدا کنه
  3. عملگر رو تشخیص بده
  4. عملیات رو انجام بده و خروجی مناسب رو بگردونه

خب، ما میخوایم نوع داده ایمون عدد باشه، حرف باشه، و بعد از اولین پرانتز، عملگر تعریف شه.

برای این کار، ابتدا دستورات زیر رو در نظر میگیریم :

کد   
( + 1 2 )
( display 'Hello')

خب، الان باید یه تابع کوچولو بنویسیم که نوع داده ای رو بهمون نشون بده. این تابع رو من توی روبی مینویسم و به این شکل در میاد :

کد   
def parse(str)
 str = str.split(' ')
 str[1] = str[1].to_sym
 for i in str
  if /[a-zA-Z]/ === i
   puts "#{i} is STRING"
  elsif /[0-9]/ === i
   puts "#{i} is NUMBER"
  elsif /[:a-z\+\-]/ === i
   puts "#{i} is OPERATOR"
  else
   puts "#{i} is not defined}
  end
end
end

ابتدا، تمام اعضای یک رشته که با فاصله از هم قرار گرفته اند را جدا کردیم (در واقع فاصله ای که در قطعه کد Scheme قرار داده شده، برای Parser ما مهم است) ، سپس با یک دستور شرطی نوع آن را بررسی کردیم. عضو شماره ۱ هر آرایه هم به یک Symbol تبدیل شده است (بعدها سمبل ها را بعنوان اوپراتور ها استفاده خواهیم نمود). بیاید این تابع را اجرا کنیم. آن هم با دو دستور داده شده.

نتیجه به این شکل خواهد بود :

Screenshot from 2015-08-21 19:16:40

همانگونه که شاهدید، پرانتز هارا نمیشناسد، display را هم به عنوان اوپراتور قبول ندارد، حال باید چه کرد؟ برای پرانتز ها باید دو شرط دیگر اضافه کنیم. پس برنامه ما به این شکل خواهد بود :

کد   
def parse(str)
 str = str.split(' ')
 str[1] = str[1].to_sym
 for i in str
  if /[a-zA-Z]/ === i
   puts "#{i} is STRING"
  elsif /[0-9]/ === i
   puts "#{i} is NUMBER"
  elsif /:[a-z\+\-]/ === i
   puts "#{i} is OPERATOR"
  elsif /\(/ === i
   puts "#{i} is LPAREN"
  elsif /\)/ === i 
   puts "#{i} is RPAREN"
  else
   puts "#{i} is not defined
  end
end
end

خب، کد جدید را تست میکنیم وبا تست کد جدید، شما شاهد نتیجه درست خواهید بود.

در این مطلب قصد آن بود که شما ببینید چگونه میتوان فهمید که زبان Lisp ، بررسی میکند که یک داده از چه نوعی است. برای پردازش دستورات درون یک repl هم کافیست تا با یک حلقه بی نهایت، دستوری مشابه دستور زیر بنویسید :

کد   
while true
 print "Lisp > "
 cmd = gets.chomp
 parse(cmd)
end

تبریک، شما یک دیتا پارسر نوشته اید. در مراحل بعدی، سعی میکنم تا توضیح دهم چگونه یک Lisp یا Scheme کوچک درست کنیم.

 

Share

پرل، دوست خوب من.

در مطلب قبلی، حدود ۱۱ تا زبان رو معرفی کردم، کاربردهاشون رو گفتم و از طریق اونها به دنیا سلام کردم. زبان Perl هم یکی از اونهایی بود که توی اون مقاله بهش اشاره کرده بودم، و قطعه کدی که قرار داده بودم :

کد   
print "Hello, World\n";

بود. علی الظاهر، از همین قطعه کد، میتونید اطلاعات خوبی در مورد پرل بدست بیارید. مثلا با دیدن ; آخر خط، یاد C میفتید، و باید بگم این یادآوری درست بوده. یکی از ویژگی های پرل که معمولا بهش اشاره میشه، سینتکس مشابه C هست. از این مطالب بگذریم، برسیم به این که چرا من پرل رو دوست دارم؟ چون پرل یک سری قلق هایی داره که در زبان های دیگه نیستند. مثلا به جای تابع به شکل مرسوم، یک سری ساب روتین داره، که ابتدای قضیه، بهش نمی گیم چند تا آرگومان دریافت کنه. مثلا ساب روتین زیر، اسم شما رو میگیره و بهتون سلام میکنه :

کد   
sub Greet{
 "Hello, @_[0]";
 }
 
print Greet("Muhammadreza");

خب این نوع تابع نویسی، خیلی با چیزی که مثلا توی روبی باهاش سر و کار داریم،متفاوته. مثلا توی روبی همین تابع به این شکل نوشته میشه :

کد   
def Greet(name)
 return "Hello, #{name}"
end
 
puts Greet("Muhammadreza")

البته این یک مورد تا حدودی عجیب غریب هست، ولی اگر C++/C کار کرده باشید، ساختار شرطی، و سایر ساختار ها در پرل براتون بسیار آسان خواهد شد :

کد   
$var = 4;
 
if($var == 5) {
 print "True";
} else {
   print "False";
}

و این کد نشون میده که چقدر ساختار پرل به C نزدیک هست. برای مثال همین کد در C به شکل زیر نوشته میشه :

کد   
int var = 4;
 
if(var == 5){
 puts("True");
 } else {
  puts("Fales");
 }

و سایر موارد ساختاری که با خوندن مستندات پرل، باهاشون آشنا خواهید شد. حالا میرسیم به این که پرل کجاها استفاده میشه؟ تقریبا پرل در حال حاضر بیشترین کاربردش، برای پردازش متن هست، ولی چیزهای جالبی همچنان ازش بیرون میاد. مثل اسکریپت slowloris.pl که برای DDoS زدن ساخته شده، یا فرمورک های وب متعدد و … . و خب یکی هم مثل من صرفا برای فان ازش استفاده میکنه!

امیدوارم این پست بدردتون خورده باشه، وانگیزه ای براتون ایجاد کرده باشه که زبان های جدید رو، حتی برای فان هم که شده یاد بگیرید 🙂

Share

شروع ساخت یک زبان برنامه نویسی ساده

گرچه قبلا سعی کردم چنین کاری کنم و حتی نسخه قدیمی WENT رو هم نوشتم، ولی کار بهینه نبود، و تصمیم گرفتم همون WENT رو بازنویسی کنم. پس تصمیم گرفتم کمی بیشتر در اعماق روبی سفر کنم و با کشفیات جدید، دوباره زبانم رو بنویسم. توی این مطلب خیلی بحث رو کش نمیدم، فقط یکم در مورد این که زبان اون پشت چی کار میکنه توضیح میدم و بعد یک تکه کد ساده میزنم.

هر زبانی، اون پشت توی مفسر یا کامپایلر، بخشی داره که هرچی که بهش دادیم رو میخونه. اصولا این بخش Parser نامیده میشه و هرچی توی یک خط برنامه هست رو میخونه، به یک تابع میفرسته و بعد عملیات رو روش انجام میده. برای مثال عبارت ۲ + ۲ رو در نظر بگیرید، این عبارت از ۳ کاراکتر تشکیل شده، ۲ و ۲ و +. این رو که به مفسر بدید، میفهمه که باید ۲ و ۲ با هم جمع شن و جواب بشه ۴ (یا شایدم ۵ 😀 ). ولی این کار چطوری توی مفسر اتفاق میفته؟ کد زیر توی روبی بهتون میگه :

کد   
a = "2 + 2"
a = a.split(' ')
sum = 0
for i in a
  sum += i.to_i
end
 
puts sum

توجه کنید که این کد بسیار کوتاه شده و اصولا منطق زبان درش رعایت نشده. ولی خب برای توضیح، کار راه اندازه. در خط اول، رشته ۲+۲ رو توی متغیر a ریختیم و بعدش توی یک آرایه قرارشون دادیم. دقت کنید که اینجا فاصله بسیار اهمیت داره ! چرا که جداسازی درون آرایه کاملا به فواصل وابستس. بعد از اون، اومدم یه متغیر ایجاد کردم به اسم sum و مقدارش رو صفر قرار دادم. بعد توی یک حلقه، تمام اعضای آرایه رو به عدد صحیح تبدیل کردم و بعد ریختم توی sum . به این شکل، عملیات جمع رو به زبان برنامه سازی فهموندیم. حالا برای بهتر شدن زبان، باید کلاس و تابع و … بنویسیم. وقتی نسخه جدید WENT رو نوشتم سعی میکنم اینجا در موردش یک مطلب کوتاه بنویسم.

موفق باشید 🙂

Share

یک فنجان قهوه با طعم جاوا اسکریپت و روبی لطفا!

در این پست، قصد دارم تا در مورد کافی اسکریپت بنویسم. کافی اسکریپت، یک پیاده سازی از جاوااسکریپت در روبی است. در واقع، شما کدتون رو در یک سینتکس بسیار نزدیک به روبی مینویسید، و با اجرای یک دستور، کدی که دریافت میکنید، جاوااسکریپت خواهد بود. یکی از بزرگترین مزایای کافی‌اسکریپت، اینه که این زبان، بر خلاف جاوااسکریپت سینتکس پیچیده ای نداره، چرا که سینتکس مشابه روبی هست و فقط بعضی جاها، تفاوت های اندکی داره. بهرحال، در عصری زندگی میکنیم که زندگی بدون زبانهایی همچون جاوااسکریپت سخته، ولی اگر حال و حوصله جاوااسکریپت ندارید، بهتون توصیه میکنم همین کافی اسکریپت رو یاد بگیرید. در اینجا چند قطعه کدش رو آوردم :

سلام دنیا

قطعا این کد، ساده ترین و اولین کدی هست که در هر زبان برنامه نویسی ای، یاد میگیریم. این کد در کافی اسکریپت به این شکل هست :

کد   
alert "Hello, World!"

این کد، یک پنجره پیام باز میکنه و پیام Hello World رو به کاربر نشون میده. بعد از اجرای دستور :

coffee --compile ./path/to/coffee/file

کد رو به این تبدیل میکنه :

کد   
alert("Hello, World!");

حالا قطعه کد پیچیده تری رو بررسی میکنیم.

تابع فاکتوریل

این تابع، یک تابع بازگشتی هست که عمدتا در آموزش همه زبان های برنامه نویسی، ازش استفاده میکنیم. این تابع در کافی اسکریپت به این شکل هست :

کد   
a = (x) -> 
    if(x == 0)
       return 1
    else
       return x * a(x-1)

و این کد، همین تابع در جاوااسکریپت :

کد   
var a;
 
a = function(x) {
  if (x === 0) {
    return 1;
  } else {
    return x * a(x - 1);
  }
};

اجرای دو کد، با یک عدد خاص (مثلا ۴) ، یک نتیجه رو به ما بر میگردونه، چرا که کافی صرفا یک رابط نوشته شده با روبی برای جاوااسکریپت به حساب میاد.

در این پست، سعی کردم خیلی خلاصه و مختصر و مفید، در مورد زبان کافی اسکریپت توضیح بدم. امیدوارم وقت و مشغله این اجازه رو بهم بده که بعدا بیشتر در موردش (چه در خود وبلاگ، چه در پایگاه توسعه دهندگان روبی) بنویسم.

موفق و پیروز باشید.

Share

تاسیس وبگاه توسعه دهندگان روبی

198px-Ruby_logo.svg

با سلام و تبریک سال ۱۳۹۴ خدمت تک تک دوستانی که وبلاگ رو میخونن. بعنوان اولین پست در سال ۱۳۹۴، قصد دارم تا «پایگاه توسعه دهندگان روبی» رو معرفی کنم. این پایگاه رو در ایام تعطیلات نوروز ایجاد کردم و قراره که مطالبی در این پایگاه قرار داده شه که قبل تر در وب فارسی نبوده، یا اگر هم مثل و مانندی داره، این طرف ما متمرکز تر و تخصصی تر مطلب رو پیگیری کنیم. بهرحال، هدف سایت، تامین منابع آموزشی فارسی برای زبان روبی و متعلقات (ریلز و …) و همچنین گردآوری علاقمندان و متخصصان روبی دور هم است.

برای دسترسی به سایت، از این لینک استفاده کنید.

موفق باشید 🙂

Share

راه اندازی یک وب سرور ساده با استفاده از روبی

پس از مدت نسبتا طولانی، اقدام به نوشتن یک پست تازه کردم. در این پست، میخوام ساخت یک وب سرور ساده در روبی رو توضیح بدم. اول بگم که اگر پایتون کارید، قطعا با این دستور آشنایید :

کد   
python -m SimpleHTTPServer 8000

این دستور، فولدری که درونش هستید رو به یک روت برای وب سرور تبدیل میکنه. و میتونید توی اون فولدر، فایل هاتون رو قرار بدید و اون چیزی که لازمه رو، تست کنید. خب، روبی چنین ماژولی نداره و ما باید شبیه سازیش کنیم. البته شبیه سازی کردن این ماژول کار دو سوته 😀 .

فرمورک ریلز، از جم rack برای درست کردن وب سرور استفاده میکنه. اگر rails رو نصب دارید، قطعا این جم هم نصب شده. اگر نصب نداریدش و میخواید فقط از رک استفاده کنید، با دستور زیر میتونید نصبش کنید :

کد   
sudo gem install rack

خب حالا که نصب شده، چنین کدی رو نیاز داریم که بنویسیم :

کد   
#!/usr/bin/env rackup
#\ -E deployment
 
use Rack::ContentLength
 
app = Rack::Directory.new Dir.pwd
run app

و بعد به اسم webserver.ru ذخیره میکنیم و با دستور زیر اجراش میکنیم :

کد   
rackup ./webserver.ru -p 8585

که در اینجا سوییچ p و عدد مقابلش، دارن پورت رو مشخص میکنند. همچنین، میتونید به فایل webserver.ru پرمیشن اجرایی بدید و بدون نیاز به rackup اجراش کنید.

موفق باشید.

Share

انتشار کتاب روبی

مدتی بود که داشتم در این تاپیک در فروم اوبونتو برای آموزش زبان روبی رو مینوشتم. این زبان، زبانی بود که مدت نسبتا زیادی بهش علاقه داشتم و خب شکر خدا یادش هم گرفتم. حالا، کتاب کارش تمام شده. کتاب حدود ۵۴ صفحه داره و در قالب یک PDF نوشته شده. تا حد امکان سعی کردم ساده توضیح بدم که تازه کارها هم بتونن به خوبی این زبان رو یاد بگیرن.
سر فصل های کتاب :

  • مقدمه
  • پایه ها و مقدمات روبی
  • انواع داده ها و متغیرها، ثابت ها و عملگرها
  • آرایه ها و هش ها
  • ساختارهای کنترلی
  • حلقه های تکرار
  • توابع
  • کلاس ها و شی گرایی

کتاب هم از این نشانی در دسترس هست.

Share

فراز هایی از زبان برنامه نویسی Ruby

دو سه تا پست اخیر، تقریباً هیچ ربطی به موضوع مرسوم و معمول وبلاگ، یعنی کامپیوتر و تکنولوژی و …، نداشتند. خب، حالا تصمیم گرفتم تا در مورد زبان مورد علاقم، یعنی روبی مطلب بنویسیم! همونطور که میدونید، قبلاً هم منابعی برای یادگیری روبی معرفی کردم. این زبان، یک زبان اسکریپتی و ساده هست، و نحو مشابه پایتون داره (از نظر من، از پایتون آسون تره، ولی خب این فقط نظر منه 🙂 ).

کاربردها

روبی، میتونه برای نوشتن برنامه های روزمره، یا نوشتن backend وبسایت ها و … استفاده بشه. همچنین، برای ایجاد و انجام پروژه های سریع  و دم دستی هم بسیار بسیار خوب عمل میکنه، به طوری که خودم شخصا خیلی از مساله های ساده برنامه نویسی رو به کمک روبی، حل میکنم. روبی، امکانات بسیار خوبی برای  کار با متون و آرایه ها داره و از این جهت به زبان پرل نزدیکه. در واقع، در متن، میخوام روبی رو به همون شکلی که خودم یاد گرفتم، باز آموزی کنم 🙂

نصب روبی

برای نصب روبی، زحمت زیادی لازم نیست، اگر کاربر اوبونتو هستید، کافیه کد زیر رو در ترمینال اجرا کنید :

sudo apt-get install ruby

خب، با استفاده از کد فوق، روبی روی سیستم شما، نصب میشه. روبی یک شل اینتراکتیو داره که میتونید در اون، به صورت Real Time نتیجه دستوراتی که مینویسید رو ببینید. شل اینتراکتیو این زبان هم از طریق دستور irb قابل دسترسیه.

مثالهای ساده متنی

همونطوری که گفتم، این زبان یکی از خوبی هاش اینه که برای کار با متن و آرایه ها، خیلی امکانات خوبی داره، به طوری که میتونه کمک خوبی باشه برای کسی که نیاز داره یک متن رو پردازش کنه! . خب، زیاد حرف زدم، الان کافیه توی ترمینال بزنید irb و این مثال ها رو اجرا کنید :

puts "Hello, World"

دستور بالا، دقیقا همون کار دستور زیر رو در زبان Go میکنه :

Println("Hello World")

خیلی خوب، یک سری مثال دیگه (با قرار دادن اسم خودم در متغیر name) :

name = "Muhammadreza"
puts name
puts name.reverse

که در خط اول، من اسم خودم رو به متغیر name نسبت دادم، در خط دوم خواستم اسمم رو چاپ کنه، و در خط سوم، اسمم رو برعکس چاپ کنه! (این برعکس چاپ کردن، میتونه خیلی وقتا، خیلی مفید باشه 🙂 ).

و مثالهای بیشتر …؟

متاسفانه، اینجا نمیتونم مثالهای بیشتری بیارم، ولی سعی میکنم بزودی هرچی از Ruby میدونم رو درون یک فایل PDF منتشر کنم تا همه کسانی که به این زبان علاقه دارند، بتونند در این زبان راه بیفتن.

موفق باشید!

Share

منابعی برای یادگیری زبان Ruby

زبان Ruby هم یکی از زبان های مورد علاقه من هست، و بیشتر علاقه من به دلیل وجود ابزارهایی مثل RubyOnRails هست. در این پست، چند تا رفرنس رو معرفی میکنم تا با استفاده از اون، بتونید روبی رو سریع یاد بگیرید. لازمه بگم که روبی یک زبان بسیار سطح بالا و اسکریپتی هست، و اگر یک بکگراند از برنامه نویسی داشته باشید، میتونید با یک روز وقت گذاشتن، درست و حسابی یادش بگیرید!

  1. روبی را امتحان کنید
  2. روبی در بیست دقیقه
  3. یادگیری روبی

این سه رفرنس، مراجع خودم هم بودن و به سادگی تونستم با استفاده از اونها، روبی رو تا حد زیادی یاد بگیرم، و سعی میکنم اگر رفرنس دیگری هم یافتم، معرفی کنم 🙂

Share